Çarpık Ayak – Pes Ekinovarus nedir?

Çarpık ayak ayağın doğuştan bir deformitesi olup yaklaşık 1000 doğumda 1 oranında görülmektedir. Vakaların yarısında çift taraflı olarak görülür.

Etkilenen ayakta topuk ve ön ayak içe doğru dönerek normalden daha küçük olma eğilimindedir. Etkilenen ayakta aşil tendonu gergindir ve ayağın bilekten yukarı doğru çekilmesine engel olur.  Bu doğumsal şekil bozukluğu genellikle anne karnında başladığından, ayaktaki şekil bozukluğu genellikle doğum sonrası oldukça serttir ve kendiliğinden düzelmez.

Çocuğumda çarpık ayak  olup olmadığını nasıl anlarım?

Yenidoğan muayenesinde çarpık ayak kolayca teşhis edilebilir. Doğum öncesi anne karnında ultrasonografi ile de saptanabilir. Ancak bebek doğmadan buna müdahale edilemez. Muayenede ayak içe dönüktür. Ayağın iç kısmında cilt katlantısı görülür. Ayak ve bacak etkilenmeyen tarafa göre daha küçük olarak gözlenir.

Bu bebeklerde tam bir fizik muayene şarttır. Çarpık ayak olan bebeklerde, kalça çıkığı görülme sıklığı hafif  yüksektir.

Çarpık Ayak – Pes Ekinovarus tedavisi

Tedaviye mümkün olduğunca erken, tanı koyulur koyulmaz başlamak gereklidir. Tedavideki amaç çarpık ayağı düzeltip, ayağın büyüme ve gelişmesine katıkıda bulunup mümkün olduğunca normal bir ayak elde etmektir. Tedavi edilmezse kalıcı sakatlığa yol açar. Altın standart tedavi yöntemi Ponseti yöntemidir.

Ponseti metodu: Bebeğin dünyaya gelmesinden sonra tedavi başlar. Her hafta alçı değiştirilerek 5-7 hafta arasında ayağın manipülasyonu şeklinde tedavi devam eder. Topuk - aşil gerginliği alçılama ile yenilememişse aşil tendonu küçük bir cerrahi işlemle kesilir. Aşilotomi dediğimiz bu işlem olguların yaklaşık %90’ında gerekmektedir. Aşilotomi sonrasında 3 hafta alçı uygulanır. Bu alçının çıkarılması sonrasında her iki ayağı da içine alan ortez kullanımına başlanır. 3 ay boyunca ortez gece gündüz kullanılmalıdır.  3 aylık sürenin sonunda ortez gece ve gündüz uykularında 3 yaşına kadar kullandırılır.  Ortezin uygunsuz kullanılması durumunda  nüks oluşma ihtimali yüksektir ve yöntem başarısız olur. Erken dönem nüksler yine alçılama ile tedavi edilebilir.  Ponseti yöntemi başarı şansı %95’tir.