Stres Kırığı Nedir?
Tekrarlayıcı fiziksel aktivitelerin etkisiyle kemiklerde görülen zedelenmelerden biri stres kırıklarıdır. Stres kırıkları; ilgili kemiklerin potansiyelinden fazla güce maruz kalması sonucunda oluşan kırıklardır. Kol ve bacakların yanı sıra aynı zamanda omurga ve kaburga kemiklerinde de sıklıkla görülmektedir.
Stres kırıkları yetmezlik ve yorgunluk kırıkları olarak iki farklı grupta incelenmektedir. Aşırı yüklenme sonucunda sağlıklı kemikler yaşanan kırıklar yorgunluk kırıkları olarak adlandırılırken, direnci azalmış kemiklerde oluşan kırıklar ise yetmezlik kırıkları olarak tanımlanmaktadır. Yapılan araştırmalar sonucunda stres kırıklarının en çok görüldüğü bölge ayak tarak kemikleridir.
Stres Kırığı Neden Olur?
Vücudumuzda vücut ağırlığının en çok kuvvet uyguladığı kemikler bacak ve ayak kemikleridir. Özellikle koşma, zıplama veya merdivenden inme-çıkma hareketlerinde bu bölgede yer alan, yerle temas halinde olan kemiklere tekrarlayıcı şekilde kuvvet uygulanır. Bunun dışında vücut ağırlığının normalden fazla olduğu obez kişilerde, ağır yük taşıyanlarda veya sportif aktivitelerde bulunanlarda kemiklere uygulanan kuvvet arttığı için kemik yapısında zedelenme ve yaralanma ihtimali artar.
Stres kırığı oluşum nedenleri;
- Aşırı spor
- Zorlanma
- Yanlış hareketlerin tekrarlanması sonucu kasların devre dışı kalıp kemiklere yük binmesi
- Ayak yapısına uygun olmayan ayakkabı giymek
- Topuklu ayakkabı giyme
- Kemik erimesi
- D vitamini eksikliği
- Menopoz
Stres Kırığı Belirtileri Nelerdir?
- Kırığın olduğu bölgeye dokununca ağrı olması
- Etkilenen bölgede şişlik ve morarma oluşabilir.
- Ağrı yavaş yavaş gelişir, dinlenince geçer.
- İlerlemiş vakalarda dinlenme ile de geçmeyebilir.
- Ağrı geceleri şiddetlenebilir.
Stres Kırığı Tanısı Nasıl Koyulur?
Stres kırıklarının teşhisinde ayrıntılı bir fizik muayene ve röntgen değerlendirmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Aynı zamanda bilgisayarlı tomografi ve MR gibi uygulamaların yanı sıra kemik yoğunluğu ölçümleri de uygulanmaktadır.
Stres Kırığı Tedavisi
Öncelikle stres kırığından şüpheleniliyorsa mutlaka istirahat edilmeli ve yapılan aktivite neyse durdurulmalıdır. Hassasiyetin olduğu bölgeye gün içinde buz uygulanmalı ve ağrıya sebep olacak aktivitelerden kaçınılmalıdır. Doktor tarafından verilen, ağrı ve şişliği azaltması nedeniyle ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir. Alçı tedavisi uygulanabilir. Eğer hasta cerrahi dışı yöntemlere cevap vermiyorsa cerrahi yöntemler de uygulanabilir.