Horizontal, Vertikal, Kova Sapı… Menisküs Yırtığı Tipleri Ne Anlama Geliyor?

Menisküs Yırtıkları ve Tipleri
Menisküs, diz ekleminde kıkırdak yapısında, yarım ay şeklinde iki adet bulunan ve yük dağılımı, eklem stabilitesi ile kıkırdak korumasında kritik rol oynayan yapılardır. Menisküs yırtıkları özellikle sporcularda, ağır yük taşıyanlarda ve dizini ters bir hareketle zorlayan kişilerde sık görülür. Ancak yaşla birlikte menisküs dokusu zayıfladığından, günlük aktivitelerde bile yırtık gelişebilir.

Menisküs Yırtığı Tipleri

Menisküs yırtıkları farklı şekillerde oluşur. Her tip, hem belirtiler hem de tedavi yaklaşımı açısından farklılık gösterir:

1. Horizontal Yırtık

Menisküsün üst ve alt tabakası arasında yatay bir hat şeklinde gelişir. Genellikle dejeneratif (yaşla ilişkili) menisküslerde görülür. Kronik ağrı ve ara ara takılma hissi yapar.

2. Vertikal (Longitudinal) Yırtık

Menisküsün boyuna ekseni boyunca ortaya çıkar. Genellikle genç ve aktif bireylerde travmaya bağlıdır. Kanlanmanın iyi olduğu bölgede oluşursa dikilerek tedavi edilebilir.

3. Kova Sapı Yırtığı

Vertikal yırtığın ilerlemiş formudur. Menisküs parçası yerinden ayrılarak diz içinde serbest kalır ve adeta bir "kova sapı" gibi eklem hareketini engeller. Dizde aniden kilitlenme, açılmama ve şiddetli ağrıya yol açar. Acil cerrahi gerekebilir.

4. Radial Yırtık

Menisküsün merkezine doğru uzanan yırtıktır. Yük taşıma fonksiyonunu ciddi derecede bozar. Genellikle cerrahi temizleme veya onarım gerektirir.

5. Kompleks Yırtık

Birden fazla yırtık tipinin birleşimi şeklindedir. Özellikle ileri yaşlarda ve dejeneratif menisküslerde sık görülür. Tedavi genellikle yırtık dokunun çıkarılmasıyla yapılır.

Belirtiler

• Dizde ağrı (özellikle merdiven inip çıkarken veya çömelirken)
• Takılma ve kilitlenme hissi
• Şişlik (eklem içinde sıvı artışı)
• Hareket kısıtlılığı

Tanı ve Tedavi

Tanıda en güvenilir yöntem MR görüntülemedir. Tedavi ise yırtığın tipine, hastanın yaşına, aktivite düzeyine ve şikâyetlerine göre değişir. Küçük ve stabil yırtıklarda istirahat, ilaç ve fizik tedavi yeterli olabilirken; büyük ve kilitlenmeye neden olan yırtıklarda artroskopik cerrahi uygulanır.

Sonuç

Menisküs yırtıkları tek tip değildir; her yırtık farklı bir klinik tablo ve tedavi gerektirir. Bu nedenle dizinde ağrı, kilitlenme veya takılma şikâyeti olan kişilerin mutlaka ortopedi uzmanına başvurması gerekir. Erken teşhis, diz sağlığının korunması açısından büyük önem taşır.

WhatsApp ile İletişime Geçin