Merdiven Çıkarken Diziniz Ağrıyor mu? Patellofemoral Kondromalazi Olabilir
Merdiven çıkarken ya da uzun süre oturduktan sonra kalktığınızda dizinizin ön tarafında ağrı mı hissediyorsunuz? Bu durum çoğu kişinin günlük yaşamında sık karşılaştığı ama çoğu zaman göz ardı ettiği bir problem olabilir. Tıp literatüründe patellofemoral kondromalazi ya da patellofemoral ağrı sendromu olarak adlandırılan bu tablo, diz kapağının arkasındaki kıkırdak dokusunun yumuşaması ve aşınmasıyla ortaya çıkar.
Belirtileri
- Özellikle merdiven çıkarken veya inerken dizin ön kısmında ağrı
- Uzun süre oturduktan sonra kalkarken batma hissi (“sinema işareti”)
- Koşu, çömelme ya da diz üzerine çökerken şiddetlenen ağrı
- Diz kapağında sürtünme, kütleme veya takılma hissi
Nedenleri
Patellofemoral kondromalazi tek bir nedenden kaynaklanmaz. Literatüre göre en sık görülen sebepler şunlardır:
- Diz kapağı dizilimi bozuklukları (patella maltracking)
- Kas dengesizlikleri: Uyluk ön kaslarının (quadriceps) dengesiz çalışması
- Travmalar: Düşme, çarpma veya dizin burkulması
- Aşırı yüklenme: Sporcularda tekrarlayan koşu ve zıplama hareketleri
Tanı
Hekim muayenesinde tipik olarak ön diz ağrısı ve merdiven çıkarken zorlanma dikkat çeker. Gerektiğinde MR görüntüleme ile kıkırdak yüzeylerdeki yumuşama ve hasar derecelendirilebilir.
Tedavi Yöntemleri
Tedavide amaç ağrıyı azaltmak ve kıkırdağın daha fazla zarar görmesini engellemektir:
- İstirahat ve aktivite düzenlemesi: Özellikle ağrıyı artıran hareketlerden (merdiven, çömelme) kaçınılması
- İlaç tedavisi: Anti-inflamatuvar ilaçlar ve lokal tedaviler
- Enjeksiyonlar: PRP, hyalüronik asit veya kök hücre destekli tedaviler
- Fizik tedavi ve egzersizler: (detaylar aşağıda)
- Cerrahi seçenekler: İleri evrelerde artroskopik girişimler ya da kıkırdak cerrahisi uygulanabilir
Fizik Tedavi ve Egzersizler
Patellofemoral kondromalazi tedavisinde en önemli basamaklardan biri diz çevresindeki kasları güçlendirmek ve diz kapağı yükünü azaltmaktır. Düzenli ve doğru yapılan egzersizler, diz ağrısını azaltır, eklem hareketlerini kolaylaştırır ve kıkırdağın korunmasına yardımcı olur.
Önerilen Egzersizler
- Quadriceps Güçlendirme: Dizinizin altına rulo havlu koyun, dizinizi düzleştirmeye çalışarak havluyu ezin. 10 saniye bekleyip gevşeyin.
- İç Uyluk Kaslarını Çalıştırma: Dizlerinizin arasına rulo havlu koyun, sıkıca bastırın ve 10 saniye tutun.
- Yan İtme Egzersizi: Sırtüstü yatarken bacağınızı yana doğru rulo havluya bastırın.
- Düz Bacak Kaldırma: Sırtüstü yatın, bacağınızı 15–30 cm yukarı kaldırın, 10 saniye bekletin.
- Topuk Kaydırma: Sırtüstü yatın, topuğunuzu yerde kaydırarak dizinizi kendinize doğru çekin.
- Yan Bacak Kaldırma: Yan yatarak hasta bacağınızı yukarı kaldırın, 10 saniye tutun.
- Hamstring Çalıştırma: Yüzüstü yatın, dizinizi yavaşça bükün ve bekletin.
- Otururken Diz Açma: Sandalyede otururken ayağınızı kendinize çekerek dizinizi düzleştirin.
- Duvara Yaslanarak Çömelme (Wall-squat): Sırtınızı duvara yaslayarak dizlerinizi yavaşça bükün, 10 saniye bekletin.
Önemli Not: Bu egzersizler ağrı sınırında yapılmalıdır. Ani ve zorlayıcı hareketlerden kaçınmak gerekir. Her hasta farklıdır, bu nedenle egzersiz programı mutlaka bir fizyoterapist veya ortopedi uzmanı gözetiminde kişiselleştirilmelidir.
Merdiven çıkarken diziniz ağrıyorsa bunu “geçici yorgunluk” olarak görmezden gelmeyin. Erken tanı ve doğru tedavi ile patellofemoral kondromalazi kontrol altına alınabilir. İhmal edildiğinde kıkırdak hasarı ilerleyerek yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir.
📞 Bize ulaşın: +90 530 512 7822
💬 WhatsApp: Hemen Yazın