Çocuk Dirsek Kırıkları
Çocuklar yüksek fiziksel aktivite nedeniyle sık sık düşerler. Özellikle kol düzken el üzerine düşme sıklıkla dirsek kırığı ile sonlanır. Bu kırıklar tüm çocuk kırıklarının % 10'unu oluşturur. Bu kırıklarda, damar ve sinir yaralanması riski vardır.
Çocuk Dirsek Kırıklarının Tipleri
Dirsekte değişik tiplerde kırıklar meydana gelebilir.
Dirsek üstü (suprakondiler) kırıklar: Üst kol kemiği (humerus) dirseğin hemen üstünden kırılmıştır. En yaş arası çocuklarda görülür. En sık ve en ciddi kırıktır. Çünkü sinir hasarına ve dolaşım bozukluğuna neden olabilir.
Dirsek makarası (kondiler) kırıklar: Bu kırıklarda üst kol kemiğinin dirsek eklemini oluşturan makarasının bir parçası kırılmıştır. Bu kırıkların dikkatli tedavisi çok önemlidir . Aksi halde dirsekteki büyüme plağı zedelenerek büyümeyle ortaya çıkan dirsek eğrilikleri görülebilir.
Dirsek çıkıntısı (epikondiler) kırıkları: Dirsek makarasının iki yanındaki epikondil denilen çıkıntıların kırığıdır. 9-14 yaşlarında ve iç taraftakinde sıktır.
Büyüme plağı kırıkları: Üst kol ve ön kol kemiklerinin büyüme plakları dirseğe yakın kemik uçlarındadır. Bu plaklardaki kırıklarda büyümenin bozulması veya asimetrik olması en önemli komplikasyondur. Bu nedenle çok dikkatli tedavi edilmeleri gerekir. Çok iyi tedavi edilenlerinde bile daha nadir de olsa büyüme plağı kökenli büyüme problemleri görülebilir.
Ön kol kırıkları: Bir dirsek zorlanmasında önkolun başparmak tarafındaki kemiğinin (radius) başı kırığı veya ezilmesi görülebilir. Bazen bu kırığa dirsek çıkığı da eklenebilir. Dirsek ucu (olekranon) veya diğer önkol kemiğinin (ulna) kırığı nadirdir.
Çocuk Dirsek Kırığında Görülen Belirtiler
- Dirsek hareketi, ağrılı ve sınırlıdır. Çoğu kez, ağrı nedeni ile çocuk kolunu hareket ettiremez.
- Şişme
- Şekil Bozukluğu
Çocuk Dirsek Yaralanmalarının Tanısı Nasıl Koyulur?
Düşme sonrasında çocuğunuzun dirseğinde ağrı ve hareket kısıtlılığı gibi belirtiler varsa zaman geçirmeden doktorunuza başvurunuz. Muayenenin başında incelenecek hususlar; hassasiyetin nerede olduğu ve damar-sinir yaralanması olup olmadığıdır.
Zaman kaybetmeden yapılan röntgen görüntülemesinde pek çok olguda tanı koyulabimektedir. Tanıda emin olunamadığı durumlarda farklı açılarda ek röntgen görüntülemeleri, karşı dirseğin röntgeni ile kıyaslanması faydalı olacaktır. Gereği halinde doz ayarlaması yapılarak bilgisayarlı tomografi (BT) görüntülemelerinden de faydalanılabilir.
Çocuk Dirsek Yaralanmalarının Tedavisi Nasıldır?
Tedavi kırığın yerine ve derecesine göre değişir. Kaymamış veya bazı çok az kaymış kırıklarda 3-5 hafta tam veya yarım alçı uygulaması yeterli olabilir. Bu süre içinde zaman zaman kontrol röntgenleri ile kırığın kayıp kaymadığının kontrolü gerekebilir.
Kırık kaymışsa onu yerleştirmek (redüksiyon) gerekir. Bazen yerleştirme işlemi cerrahiye gerek kalmadan elle yapılabilir. Bu işlemin genel anestezi altında yapılması idealdir. Ancak kaymış dirsek kırıklarının çoğu cerrahi gerektirir. Bazı tip kırıklarda elle düzeltmeye çalışmak sakıncalı olduğundan doktorunuz direkt cerrahi önerecektir. İyi bir cerrahi sonunda dirsek tamamen normale döner.